به‌کارگیری روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره جهت تعیین ارزش نسبی شرکت‌های مواد غذایی و آشامیدنی بورس اوراق بهادار تهران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشگاه شهید بهشتی.

2 دانشجوی دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی

3 کارشناس ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.

4 کارشناس ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

چکیده

     رتبه­بندی گزینه­های سرمایه­گذاری همواره از دغدغه­های مهم مدیران شرکت و تحلیل­گران بازار سرمایه می­باشد. همچنین به­دلیل عدم آشنایی افراد مذکور با ابزارهای نوین رتبه­بندی، اغلب رتبه­بندی شرکت­ها با مفروضاتی صورت می­گیرد که دقیق نیستند و نمی توان به آنها اطمینان کرد. به همین منظور، در این مقاله با جمع­آوری داده­های مورد نیاز با استفاده از ابزارهای مراجعه به اسناد و مصاحبه با کارشناسان و پرسشنامه، دو تکنیک تصمیم­گیری چند شاخصه( فرآیند تحلیل سلسله مراتبی[1] و تکنیک اولویت­بندی گزینه­ها با کمترین فاصله به راه­حل ایده­آل[2]) برای اولویت­بندی گزینه­های مطرح استفاده شده است. براساس داده­های مالی سال­های 1391-1388، کاربرد مدل مذکور مشخص کرد که از10 شرکت فعال در صنعت مواد غذایی و آشامیدنی پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران، شرکت­های مواد غذایی و آشامیدنی صنعتی بهشهر، بهنوش و پگاه اصفهان به ترتیب رتبه­های برتر را به خود اختصاص داده­اند.2. Analytic Hierarchy process3. Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The application of multi-criteria decision-making to determine the relative value of food and beverage companies in Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

  • Mohammad Esmaeil Fadaeinejad 1
  • Hamid Mozafari 2
  • Moslem Nilchi 3
  • Rashid Madadi Avargani 4
چکیده [English]

  Ranking of investment options is always important concerns of capital market’s managers and analysts. Because of the lack of familiarity with new tools Ratings, Most rankings done by assumptions that are not accurate and couldn’t be trusted to them. Therefore, In this study, by collecting the required data, using documents and interviews with experts and questionnaires, two technique of AHP and TOPSIS used To prioritize the options considered. Based on financial data from 2012-2014, application of the frame work revealed that the active ten companies in the food and beverage industry accepted in Tehran Stock Exchange, Companies behshahr,behnoush and  Isfahan Pegah, In order to have the top ranking.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ranking
  • Stock exchange
  • food and beverage industry
  • financial performance
  • MADM
  1. . ابزری، مهدی، صمدی، سعید، ایزدی‌نیا، ناصر و مجتبی، دهقان‌پور. (1387). ارزیابی عملکرد شرکت‌های گروه فلزات اساسی در بورس تهران با استفاده از مدل EVA و بررسی رابطه آن با معیارهای حسابداری. تحقیقات مالی.
  2. اصغرپور، محمد جواد. (1377). تصمیم‌گیری چند معیاره، انتشارات دانشگاه تهران.
  3. اصغرپور، محمدجواد، (1376). تحقیق در عملیات پیشرفته، انتشارات دانشگاه تهران.
  4. اولسن، دیوید، (1387). روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره، ترجمه علی خاتمی فیروزآبادی، چاپ اول، انتشارات مرندیز.
  5. انواری رستمی، علی‌اصغر و محسن، ختن‌لو (1385). بررسی مقایسه‌ای رتبه‌بندی شرکت‌های برتر بر اساس نسبت‌های سودآوری و شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، شماره 43 ، 43 -25.
  6. تهرانی، رضا و روح الله، رهنما (1385). تجزیه‌وتحلیل صورت‌های مالی، چاپ اول، تهران، نگاه دانش.
  7. جمشیدی اشکلکی، عزت‌الله (1377). مطالعه رابطه درآمد با قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
  8. دانش شکیب، معصومه و صفر، فضلی (1388). رتبه‌بندی شرکت‌های سیمان بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رویکرد ترکیبی AHP_TOPSIS، چشم‌انداز مدیریت، شماره 32، 129-109
  9. صارمی، محمود؛ صفری، حسین؛ فتحی، حبیبه و فرشید ، حسینی .(1385) .ارائه مدلی برای رتبه‌بندی شرکت‌های انفورماتیکی، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره40، 152-127.
  10. قدرتیان کاشان، جابر، انواری رستمی، علی اصغر (1383). طراحی مدل جامع ارزیابی عملکرد و رتبه‌بندی شرکت‌ها، فصلنامه مدرس،134-109.
  11. قلیزاده ، محمدحسن (1383). طراحی مدل رتبه‌بندی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس تهران با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها (مورد صنعت مواد غذایی و آشامیدنی)، پایان نامه دکتری مدیریت مالی، دانشکدة مدیریت دانشگاه تهران.
  12. مؤمنی، منصور. (1385). مباحث نوین تحقیق در عملیات، دانشکدة مدیریت دانشگاه تهران.
  13. مومنی، منصور و علی، نجفی مقدم. (1383). ارزیابی عملکرد اقتصادی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس تهران با استفاده از مدل TOPSIS، فصلنامه بررسی‌های اقتصادی، دوره1، شماره3،75ـ56.
  14. مهرانی، ساسان و کاوه، مهرانی. (1382). رابطه بین نسبت‌های سودآوری و بازده سهام شرکت-های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، شماره33، 105-93.
  15. مهرگان، محمدرضا. (1383). پژوهش عملیاتی پیشرفته، نشر کتاب دانشگاهی.
  16. مهرگان، محمدرضا. (1383). مدل‌های کمی در ارزیابی عملکرد سازمان‌ها (تحلیل پوششی داده-ها)، انتشارات دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران
  17. Amiri, A.A. et al, (2009). Designing a New Model of Effective Financial Factors on TEPIX with Structural Equation Model and Fuzzy Approach, J Appl Sci, 9(11): 2097-2105.
  18. Buckley J. J (1985). Fuzzy Hierarchical analysis. Fuzzy sets and systems; 17: 233-247.
  19. Chang D. Y. (1996). Applications of the extent analysis method on fuzzy AHP. European journal of operational research; 95: 649-655.
  20. Chang Y.H, Cheng C.H, Wang T.C. (2003). Performance evaluation of international airports in the region of East Asia. In proceeding of Eastern Asia society for transportation studies; 4: 213-230.
  21. Edirisinghe, NCP & X Zhang) 2008(. Portfolio selection under DEA-based relative financial strength indicators: case of US industries, Journal of the Operational Research Society 59.
  22. Epstein, M.J. (1994). Social Disclosure and the Individual Investor, Accounting, Auditing & Accountability Journal (4), 94 -109.
  23. Ertugrul, I. and Karakasoglu, N. (2007). Performance Evaluation of Turkish Cement firms with Fuzzy Analytic Hierarchy Process and TOPSIS Methods, Expert Systems with Applications, article in press.
  24. Huddart et al, (2006). Psychological factors, stock price paths, and trading volume.
  25. Hwang, ching and sun, Yoon kwang (1981). Multiple Attribute Decision Making, Berlin: Springer varlag. Management science, Article in press.
  26. Ivsia, Chang, (2001). The Perceived Usefulness of Financial Statements, University of Chicago.
  27. Rao, R. V. and Davim, J. P. (2008). Decision-Making Framework Models for Material Selection Using a Combined Multiple Attribute Decision-Making Method, J. of Adv Manufacturing Technology, 35, 751–760.
  28. Shih, H. Sh.; Shyur, H. J. and Lee, E. S. (2007). An Extension of TOPSIS for Group Decision Making, Mathematical and Computer Modelling, 45, 801–813.
  29. Tsaur, S. H.; Chang, T. Y. and Yen, C. H. (2002). The Evaluation of Airline Service Quality by Fuzzy MCDM, Tourism Management, 23, 107–115.
  30. Wang, Y. J. (2008). Applying FMCDM to Evaluate Financial Performance of Domestic Airlines in Taiwan, Expert Systems with Applications, 34, 1837–1845.
  31. Wen-Shiung Lee. (2008). Combined MCDM techniques for exploring stock selection based on Gordon model, Expert Systems with Applications.